Sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động

Quá trình sản xuất cần đến sự trợ giúp của các loại máy móc, thiết bị đặc thù để hỗ trợ sức lao động của con người. Trong đó có một số loại tiềm ẩn nguy cơ nhất định; có nhiều khả năng gây ra sự cố, tai nạn lao động… Vì thế, những đơn vị sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động cần phải thực hiện những thủ tục kiểm định và khai báo sử dụng theo quy định pháp luật. Pham Do Law xin chia sẻ với quý khách hàng về vấn đề này qua bài viết sau đây.

Cơ sở pháp lý

• Luật An toàn vệ sinh lao động số 84/2015/QH13
• Nghị định 44/2016/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều của Luật an toàn, vệ sinh lao động
• Nghị định 12/2022/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng
• Thông tư 41/2016/TT–BLĐTBXH Quy định giá tối thiểu đối với dịch vụ kiểm định kỹ thuật an toàn lao động máy, thiết bị, vật tư và các chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động
• Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH Ban hành danh mục các loại máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động
• Quyết định 1872/QĐ-LĐTBXH  Công bố thủ tục hành chính ban hành lĩnh vực việc làm thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội

Các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động là gì?

Điều 28 Luật An toàn vệ sinh lao động 2015 đã định nghĩa như sau:

“1. Máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động là máy, thiết bị, vật tư, chất trong điều kiện lưu giữ, vận chuyển, bảo quản, sử dụng hợp lý, đúng mục đích và đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất nhưng trong quá trình lao động, sản xuất vẫn tiềm ẩn khả năng xảy ra tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng con người.”

Theo đó, đây là những loại máy móc, thiết bị, vật tư có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động hoặc các hậu quả nghiêm trọng khác; kể cả khi được sử dụng đúng cách và bảo quản theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Vì vậy, nhà nước có những quy định chặt chẽ để kiểm soát việc sử dụng các loại máy móc, thiết bị, vật tư này.

Danh mục máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động

Theo quy định tại Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH; có 45 loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động. Có thể kể đến một số loại máy móc, thiết bị như:

• Nồi hơi, nồi gia nhiệt dầu, các thiết bị chịu áp lực;
• Các loại cần trục, thiết bị nâng – chuyển;
• Hệ thống điều khiển, hệ thống phát điện;
• Hệ thống đường ống vận chuyển hóa chất.

Quý khách hàng có thể tra cứu danh sách cụ thể tại Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH.

Trách nhiệm của đơn vị sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động

Căn cứ theo Điều 16 Nghị định 44/2016/NĐ-CP; đơn vị sử dụng có trách nhiệm:

1. Thực hiện kiểm định các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động trước khi sử dụng; chỉ sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư đạt yêu cầu; thực hiện kiểm định định kỳ; lựa chọn tổ chức hoạt động kiểm định có uy tín;
2. Khai báo việc sử dụng với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội địa phương;
3. Lưu giữ hồ sơ kỹ thuật an toàn của đối tượng kiểm định. Trường hợp chuyển nhượng hoặc cho thuê lại đối tượng kiểm định; phải bàn giao đầy đủ hồ sơ kỹ thuật an toàn.
4. Tạo điều kiện cho tổ chức kiểm định thực hiện kiểm định; cử người đại diện chứng kiến quá trình kiểm định;
5. Thực hiện các kiến nghị của tổ chức kiểm định trong quá trình sử dụng; không sử dụng các đối tượng có kết quả kiểm định không đạt yêu cầu hoặc quá thời hạn kiểm định;
6. Quản lý, sử dụng, loại bỏ đối tượng kiểm định theo đúng quy định tại các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; và theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Những thủ tục đơn vị sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động cần thực hiện

Thủ tục kiểm định

Việc thực hiện thủ tục kiểm định là trách nhiệm của đơn vị sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động. Đơn vị có thể lựa chọn thực hiện tại cơ quan nhà nước; hoặc tại những doanh nghiệp có dịch vụ kiểm định uy tín. Cần lưu ý, quy trình thực hiện và phí kiểm định tại cơ quan nhà nước và doanh nghiệp tư nhân có sự khác biệt.

Trình tự thực hiện

Trường hợp đơn vị chọn thực hiện tại cơ quan nhà nước thì thực hiện các bước sau:

Bước 1: Gửi hồ sơ yêu cầu kiểm định (kiểm định lần đầu hoặc kiểm định định kỳ);

Bước 2: Ký hợp đồng và thống nhất chương trình kiểm định;

Bước 3: Thực hiện kiểm định;

Bước 4: Tổ chức kiểm định cấp Giấy chứng nhận kết quả kiểm định trong vòng 05 ngày nếu đối tượng đạt yêu cầu.

Trường hợp đơn vị chọn thực hiện tại các doanh nghiệp tư nhân; cần tìm hiểu cụ thể quy định riêng của từng doanh nghiệp cụ thể. Đơn vị có thể liên hệ trực tiếp với doanh nghiệp để được tư vấn chi tiết. Quý khách hàng tham khảo một số tổ chức kiểm định kỹ thuật đã được cấp phép tại đây.

Hồ sơ cần chuẩn bị

Đối với kiểm định lần đầu:

• Lý lịch của thiết bị
• Hồ sơ xuất xưởng
• Các báo cáo kết quả hiệu chuẩn thiết bị đo lường; biên bản kiểm tra tiếp đất, chống sét, thiết bị bảo vệ (nếu có)
• Hồ sơ lắp đặt
• Tính toán sức bền các bộ phận chịu lực (nếu có)
• Hướng dẫn lắp đặt và vận hành an toàn
• Giấy chứng nhận hợp quy

Đối với kiểm định định kỳ:

• Lý lịch, biên bản kiểm định và Giấy chứng nhận kết quả kiểm định lần trước
• Hồ sơ về quản lý sử dụng, vận hành, bảo dưỡng
• Biên bản thanh tra, kiểm tra (nếu có)

Thời hạn giải quyết

Thời gian kiểm định cụ thể còn tùy thuộc vào độ phức tạp của từng thiết bị và quy trình kiểm định. Giấy chứng nhận kết quả kiểm định được cấp sau 05 ngày làm việc; (tính từ ngày công bố biên bản kiểm định đạt yêu cầu).

Lệ phí Nhà nước

Tùy vào từng đối tượng kiểm định mà đơn vị phải đóng một mức phí kiểm định khác nhau. Quý khách hàng có thể tra cứu mức phí cụ thể của từng loại thiết bị tại Thông tư 41/2016/TT–BLĐTBXH.

Thủ tục khai báo sử dụng

Khi nào phải thực hiện

Cần thực hiện thủ tục khai báo trong vòng 30 ngày trước hoặc sau khi sử dụng thiết bị.

Trình tự thực hiện

Bước 1: Đơn vị sử dụng thiết bị nộp hồ sơ tại Sở Lao động – Thương binh và Xã hội địa phương;

Bước 2: Cơ quan tiếp nhận thẩm định hồ sơ;

Bước 3: Sở Lao động – Thương binh và Xã hội ký Giấy xác nhận khai báo khi đưa vào sử dụng trong vòng 05 ngày làm việc; (tính từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ). Trường hợp không cấp giấy phép; cần trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Hồ sơ cần chuẩn bị

1. Phiếu khai báo sử dụng đối tượng kiểm định;

2. Bản sao Giấy chứng nhận kết quả kiểm định của thiết bị.

Thời hạn giải quyết

05 ngày làm việc (tính từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ).

Lệ phí Nhà nước

Thủ tục này không yêu cầu đóng phí.

Mức phạt đối với hành vi vi phạm

Mức phạt đối với hành vi vi phạm được quy định tại Điều 24 Nghị định 12/2022/NĐ-CP như sau:

1. Không thực hiện thủ tục khai báo sử dụng: phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng;
2. Không lưu giữ đầy đủ hồ sơ kỹ thuật: phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng;
3. Vi phạm một trong các quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; sử dụng máy, thiết bị, vật tư chưa được chứng nhận; sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng hoặc hết thời hạn sử dụng: phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng;
4. Không thực hiện thủ tục kiểm định trước khi đưa vào sử dụng và kiểm định định kỳ: phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng (căn cứ vào số lượng máy, thiết bị, vật tư vi phạm);
5. Tiếp tục sử dụng máy, thiết bị, vật tư đã thực hiện kiểm định nhưng kết quả kiểm định không đạt yêu cầu: phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng.

Trên đây là toàn bộ ý kiến tư vấn của Pham Do Law về Sử dụng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động. Các nội dung tư vấn hoặc văn bản pháp luật được trích dẫn trên có thể đã thay đổi hoặc hết hiệu lực vào thời điểm hiện tại. Khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn hỗ trợ một cách chính xác.